13-06: Na 2 dagen zwembad , relaxen en de zonsondergang bekijken is de koek op en gaan we weer naar huis. We gaan om circa 11:00 uur richting het vliegveld van Manado, vervolgens via Singapore naar Amsterdam, en als het goed is komen we om 07:00 uur aan. Hierbij willen we iedereen ook nog even bedanken voor de getoonde interesse, leuke reacties en e-mails ! Wil je volgend jaar weer een reisverslag, dan kun je natuurlijk altijd even doneren en dan zoeken we wel weer een leuk reisje uit 🙂 Hans, Sylvia, Dirk en Uschi.

10-06: Vandaag stond er een jungle tour op het programma. Hebben tot een uur of 12 aan het  zwembad  gelegen, het was wel bewolkt maar dat maakt niet zoveel uit want het blijft natuurlijk gewoon warm. Om ca. 13:00 uur werden we opgehaald door Jantje, dit was onze gids alias chauffeur. Ja,  hij heet echt Jantje want hij had een Nederlandse opa. Hij sprak goed engels en hij had er echt lol in en zat vol met humor. Onderweg liet hij ons nog wat nootmuskaat bomen zien, en deze hebben we natuurlijk even op de foto gezet. Na ruim 2 uur rijden bij het natuurreservaat aan gekomen, en het werd behoorlijk donker en begon (steeds harder) te regenen. No problem, Jantje had 2 regenpakken bij zich en 2 paraplus. Na het ophalen van Aten (een ranger van het park), hebben Uschi en Sylvia zich in een regenpak gehesen en Hans en ik kregen de paraplu in de handen gedrukt. Tja, uiteindelijk heeft het niet veel geholpen, we waren na afloop allemaal even doorweekt, en hebben dus aan den lijve ondervonden hoe een echte tropische regenbui aanvoelt. We waren op zoek naar zwarte makaak (aap), hebben heel even een glimp van ze op gevangen, en ze daarna niet meer gezien (Tja, die apen zijn niet zo gek dat ze in de stromende regen door de jungle gaan rond banjeren, dat doen alléén maar die gekke toeristen). Dus géén foto’s kunnen nemen van deze apen, maar werden uiteindelijk wel beloond met de Sulawesi Tarsier (spectrum), het kleinste aapje ter wereld. Voor die kleine rakker hebben we wel bijna een uur door de regen gelopen, maar zijn wel beloond met een mooie foto (voor het zelfde geld had hij zich niet laten zien, dan was het echt balen geweest). Tip, doe deze tour alléén als het niet regent !

09-06: Vandaag vroeg opgestaan om nog even een overheerlijk (gebleekt) ontbijtje naar binnen te werken voordat we aan de snorkel tour zouden beginnen. Om 08:00 uur samen met een aantal duikers richting het zeereservaat Bunaken te gaan. Dit reservaat bestaat uit 5 eilanden die voor de kust van Manado liggen. Het is een van de mooiste snorkel en duiklocaties ter wereld, en je kunt er heel veel verschillende soorten vissen en koralen zien. Op weg hier naar toe kwam er ook nog een school dolfijnen voorbij, dit was natuurlijk heel leuk en gebeurt ook niet altijd en we hadden dus ook eens een keertje geluk. Aan boord was ook een heel enthousiaste duiker uit Japan, meneer Shiratani uit Tokio. Hij vertelde dat hij hier al 20 jaar lang 2-3 keer per jaar komt om een weekje te duiken. Het was een heel aardige man en beleefde man, heeft onze duikbrillen ingesmeerd met een speciaal goedje wat niet aggressief is (normaal gesproken spuiten ze er een scheut afwasmiddel van de locale Aldi in waarvan de tranen meteen in je ogen springen) en hij had zelfs een eerste hulp kit bij zich en heeft heeft hiermee Sylvia nog even uit haar lijden weten te verlossen, had een splinter in haar teen. Later in het hotel heeft hij ons nog de foto’s laten zien die hij gemaakt heeft, en ik mocht er een paar hebben om op de web-site te zetten. Mr. Shiratani, thanks for the photos and your stories about diving in Bunaken and telling us about the different kinds of fish. We liked the Japanese sweets and kasugaiu peas you gave us very much. When we look back at our stay in Sedona, we will remember you as a very friendly, helpful man and passionate diver.

De eerste keer snorkelen was al erg mooi, en we hebben heel verschillende vissen gezien. Even later zijn we naar een andere plaats gegaan en hebben daar nog een keer gesnorkeld. Het was hier nog mooier, nog meer vissen en erg bijzondere koralen gezien .. prachtig !! Er is wel één min puntje, de mensen in Indonesië smijten alles in het water en het komt jammer genoeg allemaal in dit gebied terecht, en als de stroming verkeerd staat zwem je dus precies in de vuilnis belt, zoals bij ons de 2e keer snorkelen het geval was. Gelukkig drijft het meeste spul aan de oppervlakte, dus als je naar beneden kijkt zie je het niet 🙂  Na de snorkeltour naar één van de eilanden gegaan voor een lunch, we kregen barracuda voor geschoteld, dus hier geld zowel letterlijk als figuurlijk: What You See is What You Get. Na de lunch zijn we teruggegaan, het begon te regenen dus einde tour. Al met al een heel bijzondere dag weer.

08-06: We zouden eigenlijk pas donderdag een jungle tour krijgen, maar hebben ‘m waarschijnlijk vanavond al gehad. Aangezien in het hotel het eten niet zo bijzonder is, wilden we eens kijken wat er in de stad te verhapstukken viel. Reisboek en internet er bij, en tot de conclusie gekomen dat we naar Chinees restaurant Xanadu toe moesten, dit was toch wel een van de toppers. Taxi laten komen en richting Manado gegaan, onderweg wilden we nog even stoppen bij en shopping mall, chauffeur gevraagd of hij wilde stoppen en 10 minuten wilden wachten zodat wij even een paar flesjes whisky in konden slaan. Ze hadden alléén locale whisky (vat 69 kruiden – kruidvat ?) zagen we niet zitten, dus maar weer terug naar de taxi. Nou je raad het al, behalve dat we géén whisky hadden hadden we ook géén taxi meer .. de vogel was gevlogen (we hadden hem al betaald, stom hè). Een andere taxi genomen om naar het Xanadu restaurant te komen, alhoewel het vlak in de buurt was hebben we praktisch heel Manado gezien … maar goed .. wat doe je er aan. Eenmaal aangekomen bij het restaurant, lege parkeerplaats, deur open … leeg restaurant met een hoog TL-balk gehalte en plastic tafelzeiltjes. Hmmm .. we hadden ons hier wel wat anders van voorgesteld, en opeens durfde niemand meer iets te eten. Nou ja, toch maar een paar bintangs besteld en uit beleefdheid een voor gerechtje, springrolls. We kregen een soort van Vis-frikandel (maar kan ook net zo goed iets anders geweest zijn, misschien smaken honden en katten ook wel een beetje naar vis) in plakjes gesneden, maar het was goed te eten. Naar dit voorproefje wilde ik nog wel iets anders proberen, maar de meerderheid had géén honger meer .. dus maar weer terug naar het hotel.

Hebben de laatste dag in het Imperial Aryaduta hotel afgesloten met een barbecue. Naast de barbecue hadden ze een zeer uitgebreid buffet, waar we overheerlijke sashimi (zalm en tonijn) hebben gehad. Het was een gezellige avond het en het personeel is hier zeer vriendelijk en service gericht. Zijn de volgende dag om 09:00 uur opgehaald en richting het vliegveld in Makassar gegaan. Het vliegtuig (737-800 NG) vertrok om 11:05 richting Manado. Het was een ruim en nieuw toestel en we hebben dus een aangename vlucht gehad (ca. 1 uur en 35 minuten vliegen). Eenmaal aangekomen op de luchthaven stond er deze keer niemand om de Gesman Pty op te halen, dat was dus even jammer. Even het hotel gebeld en daar kregen we een vaag verhaal te horen dat de vluchttijd niet was doorgegeven .. etc, dus m.a.w. zoek zelf maar even uit hoe je er komt. Kregen nog wel even een richtprijs door voor de taxi rit (150.000 rps). Als vliegen op de stront, kwamen de taxi chauffeurs op ons af en na een hele show opgevoerd te hebben (koffertje er in er en er uit), terwijl natuurlijk van het begin af aan duidelijk was dat we natuurlijk niet met 4 grote koffers en 4 personen in een normale middenklasse wagen passen, kwam er natuurlijk uiteindelijk uit dat we 2 taxi’s nodig hadden .. haha. Een busje hadden ze dus niet zeiden ze, maar er kwam op een gegeven moment een ander mannetje te voorschijn (illegale/hobby taxi chauffeur) die ons wel even met zijn busje voor 150.000 rps naar het Sedona hotel wilden brengen. Nou dat hebben we geweten, het was waarschijnlijk een Japanse kamikaze piloot die 2e wereld oorlog overleeft had, en nu op ram koers zat en er waarschijnlijk nu een einde aan wilde maken (en vond het kennelijk leuk om ons hier in te laten delen). Had op een gegeven moment ruzie met een andere auto, reed er (opzettelijk) een spiegel af en schuurde met de andere kan van de auto tegen een hoge stoeprand. Je begrijpt natuurlijk wel dat we blij waren dat we heelhuids in het Sedona hotel waren aangekomen ! Het is overigens een heel mooi hotel, met eindelijk een zwembad van formaat. Het zat gisteren overigens behoorlijk vol, maar dit waren allemaal lokale mensen die hier tegen betaling mogen zwemmen. Vandaag hadden we het zwembad voor ons alléén, het begon in de middag even te regenen en vandaar dat we nu achter een Bintang zitten en even een verhaaltje voor op de web-site dichten en voor morgen (dinsdag) een Bunaken Beach tour (snorkelen, eiland en strand bezoeken) en voor overmorgen (woensdag) een jungle tour geboekt hebben.

05-06:  Sylvia is working for Nedcoffee in the Netherlands, and she arranged via one of her colleagues that we could visit the Continaf factory in Makassar. We were picked up at the hotel at 09:00 hours by Mr. Dakhri Sanusi, he is the director of this factory. He showed us around in the office and introduced us to his staff. While enjoying cake and coffee, he told us some more about the company and production process. After we finished our coffee, he gave us a tour around the factory and explained things in more detail. It was very interesting to see and nice to meet all the friendly people working in this factory. Mr, Sanusi, thanks for your time and hospitality, especially during this very busy cacao crop period !!
Vervolgens hebben we fort Rotterdam bekeken. Dit is een in 1545 gebouwde vesting die in 1667 door de Nederlanders veroverd en herbouwd is. Er zit nu een museum in en dit hebben we in een vogelvlucht bekeken, het was behoorlijk warm en drukkend en dan houd je het binnen niet echt lang uit. Zijn hierna terug naar het hotel gegaan en hebben nog even lekker aan het zwembad(je) gelegen en vervolgens nog even een flesje whisky soldaat gemaakt. Hebben (met wat hulp) toch een winkel gevonden waar ze sterke drank verkopen, en meteen maar even een paar flessen ingeslagen. Het is niet goedkoop (485.000 rps. voor een famous grouse), je moet er erg goed naar zoeken, en als je het gevonden hebt wordt het keurig netjes en heel discreet verpakt.

01-06:  Om 09:00 uur vertrokken richting Tana Toraja, het was een erg mooie rit veel dingen gezien maar het was wel een hele zit. We hebben een tussenstop in Pare Pare gemaakt en daar even een saté ajam en een lekker droog visje naar binnen gewerkt. We zijn om ongeveer 19:00 uur in het Marante Toraja hotel aan gekomen. Dit is een behoorlijk groot hotel, maar met ons er bij waren er wel 6 gasten, tja géén idee hoe het zit maar het is kennelijk nog géén hoog seizoen of iets dergelijks. In ieder geval kregen we alle aandacht en werden we verwelkomd met een stoelmassage, maar niet door een stel lekkere meiden maar door twee gediplomeerde kofferdragers. We probeerden deze massage aan onze chauffeur te slijten, maar er was géén ontkomen aan … nou ja, toch best aardig van ze. In dit hotel  kregen we voor de eerste keer een welkomst drankje dat lekker was, normaal gesproken probeer je daar dan weer als eerste van af te komen want dat varieert meestal van smerig tot heel gruwelijk. Zijn vrijwel direct daarna gaan eten. We hadden halfpension geboekt, het is een 3 sterren hotel dus we waren benieuwd wat we zouden krijgen. Het viel reuze mee, en om heel eerlijk te zijn was het eigenlijk erg goed, niets te piepen dus.

02-06: Na het ontbijt werden we de door de chauffeur en onze gids (Semi) opgehaald. Deze Nederlands sprekende gids hadden we gisteren al via onze chauffeur geregeld. Toraja land staat bekend om zijn bijzondere huizen stijl en doden verering. Als eerste stond er een begrafenis ceremonie op het programma. Dit moet je eigenlijk wel zien als je naar Toraja land gaat, maar je moet natuurlijk wel een beetje geluk hebben dat er dan ook zo’n ritueel plaats vind op het moment dat je er bent. Wij hadden dus geluk, en tevens geluk dat het een rijke familie was, dat betekent dat er veel mensen aanwezig zijn, veel giften en dus veel buffels en varkens geslacht worden. Het is de bedoeling dat iedereen wat geeft, wij hebben maar een slof sigaretten en snoepjes gegeven, want 3 weken lang met een varken in je koffer rond zeulen is natuurlijk ook géén pretje. De man was overigens al 3 maanden overleden, en er wordt gewacht met de begrafenis totdat er voldoende geld is en alle voorbereidingen getroffen zijn. Wanneer de mensen arm zijn moeten de familie meestal lang sparen en wordt de overledene soms wel een aantal jaren bewaard, we hebben maar niet gevraagd waar. Ik zal hier verder niet het hele ritueel in detail beschrijven, maar de slachting was voor ons het meest indrukwekkende. Er liepen de hele tijd al 5 waterbuffels rond, de binnenplaats was bedekt met palmbladeren, ik dacht nog hun bedje is gespreid, en toen vertelde onze gids dat er vier buffels geslacht zouden worden en er één verkocht werd waarvan de opbrengst naar de kerk ging. Om een lang verhaal kort te maken werden de buffels ritueel geslacht, en dit ging gepaard met een hoop geweld en bloed. De partij van de dieren wordt van zo iets niet vrolijk, en wij hadden hier ook wel een beetje moeite mee, maar gelukkig is iedereen op de been gebleven. Nadat ze uitgebloed waren werd de hele boel uit elkaar gesneden, en we zagen alle onderdelen voorbij komen. Er zitten een aantal foto’s bij, die dusdanig schokkend zijn dat we ze bij nader inzien toch maar niet op de website gezet hebben. Je begrijpt natuurlijk wel dat het begrip “Local beef” op de menukaart nu bepaalde beelden bij ons op roept. Ook liep er nog een collega van mij van de belastingdienst rond. Op elk varken werd een (paars) papiertje bevestigd die er later door de belastinginspecteur weer afgehaald werden (heffen en innen dus). Al met al was het ritueel een zeer indrukwekkende ervaring, waar je eigenlijk ook niet om heen kunt als naar Toraja land gaat. Aansluitend zijn we naar Lemo gegaan, hier was een heel groot graf in de rots, waar de doden in begraven zijn. Alléén de rijke families mogen een Tau Tau (houten pop die op de overledene lijkt) voor de ingang van het graf zetten. Hiervoor geld dat je minimaal 24 buffels voor de begrafenis ritueel hebt laten slachten. Daarna zijn we naar een Sangalla gegaan, hier staat een grote boom waar baby’s (die nog geen tanden hebben) in begraven worden. De dag afgesloten met wat biertjes om de nare smaak van al dat bloed weg te spoelen. We hebben overigens 24 bintangs geofferd, er stond de volgende dag geen Tau Tau pop voor de deur, maar we hadden wel allemaal een houten kop.

03-06: Vandaag weer met de gids op pad geweest en hebben verscheidene plaatsen in het Toraja gebied bezocht. Hebben een aantal mooie Toraja huizen en rijstopslag gebouwen gezien. In het gebied waar we vandaag geweest zijn, zie je opvallend veel gevlekte waterbuffels. Deze zijn erg duur en worden met zorg behandeld, waarschijnlijk beter dan vrouw en kinderen. Ze worden met de hand gevoerd zoals je kunt zien, en als je een beetje geluk hebt, kun je ze aan de haak slaan in de lokale riviertjes. Zijn vervolgens naar een dorp (Sadan – To Barana) geweest waar Ikat geweven wordt, en hebben uiteindelijk toch maar weer een kleedje gekocht, die we vervolgens weer op zolder bij de rest van de collectie Indonesische artefacten kunnen bijzetten. Onderweg veel mooie panorama’s gezien en verschillende Cacao en Koffie planten, Cassave en diverse exotische bloemen. We hebben in ieder geval een goede en mooie indruk van Tana Toraja over gehouden en zullen regelmatig hier aan terug denken.

31-05: Vroeg opgestaan, we moesten om 7:00 uur richting het vliegveld om vervolgens om 09:00 uur het vliegtuig naar Makassar te pakken. Het was die dag ontzettend warm, het toestel (van Lion air) was helemaal vol, weinig ruimte tussen de stoelen, kortom we zaten behoorlijk opgevouwen. Vandaag even géén Singapore Airline gevoel dus. Het verliep verder allemaal volgens schema en we werden op de luchthaven van Makassar door onze chauffeur (Assis) al opgewacht. Na klein uurtje rijden bij het hotel aangekomen, en dat was wel weer even schakelen, vooral van het zwembad hadden we ons iets anders voorgesteld. Op de website stond een prachtig mooi zwembad, maar dat hoorde bij een ander hotel van deze keten. Dit zwembad had meer iets van een pierebadje, maar ja het was warm en honger maakt rauwe bonen zoet zullen we maar zeggen .. plons dus. Voor de rest is het natuurlijk een prachtig hotel, vooral wat betreft het eten een behoorlijke grote (internationale, Duits en Zwitserse gerechten) keus, maar behoorlijk geprijsd.